Artan maliyetler, döviz kurlarındaki istikrarsızlık ve coğrafi ile jeopolitik risklerin etkisiyle ihracatçılar büyük zorluklarla karşı karşıya. Son dönemde yaşanan bu olumsuz gelişmeler, ihracatçıların karlılıklarını ve rekabetçiliklerini olumsuz yönde etkilerken DETGİS Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Osman Nuri Kes, ihracatçının zor bir dönemde geçtiğini belirtti. “Kalite, tasarım, marka, karbon salınımı ve diğer faktörlerde olmak üzere hiçbir eksiğimiz yok. Maliyet artışları, döviz ve enflasyonun altında kaldığı için bunu fiyatlara yansıtmak zorunda kalıyoruz. Önceden maliyetler 6 dolar bandındaydı şimdi 7.5-8 dolara çıktı. Maliyetler artıyor ancak kurlar aynı oranda artmadı, buda ihracatçıyı çok zorluyor” dedi.
“ÖNÜMÜZÜ GÖREMİYORUZ”
Son dönemde yeni proje alamadıklarını ifade eden Kes, “Sadece ev tekstili değil; kablo, bakır, dış ve iç giyim, tekstil, konfeksiyon, gıda hepsi için geçerli tüm sektörler etkileniyor. 2020-2021 yıllarında 35 bin Euro bozdurduğunuzda çalışanların maaşlarını ödüyordunuz. Şimdi 70 bin Euro bozduruyorsunuz yetmiyor. Bu rakamları 12 aya vurduğunuzda ortaya çok farklar çıkıyor. Sektörlerde enerji maliyetleri arttı. Tüm bunlar olurken, rekabetçi olduğumuz pazarları kaybediyoruz. İsterseniz havlunun en güzelini üretin, fiyat konusunda saçma sapan bir rakamla müşteriye giderseniz adamlar Hindistan, Pakistan ve Çin pazarına gidiyor. Bavul bavul gezerek kazandığımız pazarları kaybetme riskiyle karşı karşıyayız. Tekstil sektöründe istihdam sağlayan ihracatçının desteklenmesi gerekiyor. Gidişat iyi değil, çözümü yok değil. Devlet cebinden kaynak ayırmadan ihracatçıya yüzde 10 kur ile bozdurma şansı tanısa biz buna razıyız. Hiçbir adım atılmıyor. İhracatçıyı koruman ve desteklemen lazım… Euro ve Dolar 36’da ancak 40’dan boz dese biraz nefes alırız. Önümüzü göremiyoruz. Bu yatırımları da etkiliyor. Herkes maliyetleri düşürmeye ve eleman çıkarmaya gidiyor. ‘Ya tamam, ya devam’ noktasına gelindi, nereye kadar bu devam edecek?” ifadelerini kullandı.
“GİRİLMEDİK PAZAR KALMADI”
“Döviz kurlarının enflasyon oranında artması gerekiyor” diyerek sözlerine devam eden Kes, “Girilmedik pazar kalmadı. Sadece Afrika pazarı var. Orada da Türkiye’den mal ithalatında yüzde 40 vergi var. Fas, Tunus ve Cezayir gibi ülkelerle devletimiz serbest ticaret anlaşması imzalasa ve mal satsak geçiş döneminde rahatlarız. Kurların fiyat seviyesini koruması gerekiyor. Böyle bir durumda enflasyon bir müddet artar ama dengeye oturur. 2021’de 1 Euro 10 TL’ydi. 10 lira ilen bizler o dönemin maliyetlerine göre para kazanıyorduk. Euro 40-50 TL olsun demiyoruz. Bizim maliyetlerin artış hızı ile kurun artış oranı paralel olması gerekiyor. Kurun artması çözüm değil, Kur Korumalı Mevduatın (KKM) bitmesini bekliyoruz. İnşallah beklentimiz bir düzenleme yapılması. Finansmana erişimdeki sıkıntılarda çözülürse rahatlama olur” dedi.
